Τροφή για σκέψη

Μεσογειακή Διατροφή – Ανάγκη… Διέξοδος… Λύση… Ευκαιρία…

Βιώνουμε στιγμές και καταστάσεις τουλάχιστον πρωτόγνωρες για τους περισσότερους/ες από εμάς. Η οικονομική κρίση μας κάνει να αναθεωρούμε καθημερινά τις συνήθειές μας, και να περνάμε από το μικροσκόπιο πράγματα που μέχρι χθες θεωρούσαμε δεδομένα. Μήπως όλα αυτά μας φέρνουν πιο κοντά σ’ έναν τρόπο ζωής που οι σύγχρονες συνήθειες μας έκαναν να ξεχνάμε σιγά – σιγά; Σίγουρα είχαμε απομακρυνθεί από τις συνήθειες των προγόνων μας, αλλά να που η ζωή έχει τον τρόπο της να επαναφέρει τις ισορροπίες με τρόπους τουλάχιστον απρόσμενους…

Εδώ και τουλάχιστον 2 δεκαετίες γίνεται πολύς λόγος για τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής στην υγεία. Η μακροζωία, η πρόληψη σοβαρών ασθενειών όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης και ο καρκίνος, αλλά και η διατήρηση του βάρους σε υγιή επίπεδα είναι λίγες μόνο από τις ευεργετικές ιδιότητες που έχουν αποδοθεί κατά καιρούς στη μεσογειακή διατροφή. Το “κίνημα” αυτό έχει μάλιστα πάρει παγκόσμιες διαστάσεις, και σ’ αυτό έχουν συμβάλλει τα μέγιστα οι διάσημοι τηλεοπτικοί σεφ της Δυτικής Ευρώπης. Μπορεί όμως μόνο η διατροφή να είναι υπεύθυνη για όλα αυτά τα ωραία πράγματα? Ή τελικά ευθύνεται ο “Μεσογειακός” τρόπος ζωής του οποίου η διατροφή είναι ένα μέρος? Και τελικά, τι είναι αυτός ο “Μεσογειακός τρόπος ζωής”;

med-diet-2-w300Η Μεσόγειος “βρέχει” πολλές χώρες της Νότιας Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Δυτικής Ασίας, καθεμία από αυτές με διαφορετικούς λαούς, με τις δικές τους συνήθειες, έθιμα και παραδόσεις. Έχουν όμως και πολλά κοινά κυρίως ως προς το εύκρατο κλίμα, κάτι που τους οδήγησε να περνούν πολύ χρόνο στην ύπαιθρο, να καλλιεργούν τη γη και να αναπτύξουν τη γεωργία πολύ περισσότερο από του βορειότερους ή νοτιότερους γείτονές τους. Ας μεταφερθούμε νοερά μερικές δεκαετίες πίσω, στη δεκαετία του 30 ας πούμε, σε μια κάπως απομονωμένη και αυτάρκη περιοχή… κάπου σαν την Κρήτη, γιατί τελικά αυτός είναι ο ορισμός της Μεσογειακές Διατροφής. Πως ζούσαν; Tι έτρωγαν;

Σίγουρα τους έλειπαν πολλές από τις σημερινές ανέσεις, και για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην έπρεπε να προσπαθήσουν πολλοί περισσότερο. Οι κύριες ασχολίες ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία χωρίς εργαλεία και υποδομές όπως τρακτέρ, συστήματα άρδευσης, εκτροφεία, κλπ. Οι καρποί της γης, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας ήταν αποτέλεσμα πολύ σκληρής χειρονακτικής δουλειάς τόσο για τους άνδρες και τις γυναίκες της περιοχής, αλλά και για τα παιδιά. Για να γίνει το σιτάρι αλεύρι έπρεπε να αλεστεί σε μύλους χειροκίνητους ή που τους κινούσαν ζώα. Η εύφορη γη και ο καλός καιρός αντάμειβε γενναιόδωρα τη σκληρή δουλειά των ανθρώπων κι έτσι τα γεωργικά προϊόντα αποτελούσαν τη βάση της διατροφή τους όχι από επιλογή, αλλά από ανάγκη! Τα γαλακτοκομικά καταναλώνονταν με μέτρο, και το κρέας μόνο σε ειδικές και γιορτινές περιπτώσεις. Τα ζώα άλλωστε ήταν πολύτιμα για τα προϊόντα τους όπως το γάλα, το μαλλί, τα αυγά, κλπ. Η διαδικασία του φαγητού ήταν σχεδόν ιερή, η οικογένεια αφιέρωνε χρόνο για το μεσημεριανό και το βραδινό τραπέζι. Το πρωινό αλλά και το “δεκατιανό” ήταν στο καθημερινό πρόγραμμα, όπως βέβαια και το κρασάκι και τα… αποστάγματα. Έτσι πέρναγε ο κόσμος τη ζωή του, συνήθως μέχρι τα βαθιά του γεράματα.

med-diet-3-w300Από αυτό το μοντέλο διαβίωσης, περάσαμε στο σύγχρονο, “δυτικό” με πολύ γρήγορους ρυθμούς, έλλειψη χρόνου, και ανάλογες διατροφικές συνήθειες. Τρέξιμο, άγχος, παράληψη γευμάτων, γρήγορο φαγητό, πρόχειρο delivery, κλπ όλες τροφές με πολύ αλάτι, πολλά λιπαρά και σοβαρή έλλειψη θρεπτικών συστατικών. Το τραπέζι του φαγητού έχασε τη αξία του ως οικογενειακή διαδικασία. Όλα αυτά συντέλεσαν σε καταστάσεις γνωστές σε όλους όπως αύξηση σωματικού βάρους, παχυσαρκία, δραματική αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας και διαβήτη, καρδιοπάθειες, κλπ. Φαύλος κύκλος, ή μάλλον σπιράλ ανεξέλεγκτο…

Να όμως που έρχεται η κρίση και μας βάζει σε διαδικασία να ξανασκεφτούμε τις συνήθειές μας.
– Λιγότερο φαγητό έκτος σπιτιού, σε εστιατόρια fast food, και delivery. Αυτό εκτός από καλό στην τσέπη μας, σίγουρα κάνει καλό και στη υγεία μας αφού έτσι θα ελαττώσουμε και το αλάτι και τα λιπαρά και σίγουρα τις συνολικές θερμίδες.
– Λιγότερα κόκκινα κρέατα.
– Περισσότερα όσπρια. Η καλύτερη τροφή που υπάρχει και σίγουρα από τις οικονομικότερες. Καλό και για την τσέπη και τη υγεία μας!
– Λαχανικά και φρούτα εποχής. Όσο πιο κοντά είναι ένα λαχανικό ή φρούτο στην εποχή του τόσο πιο θρεπτικό είναι. Γιατί είναι πιο φρέσκο, δεν έχει ταξιδέψει από μακριά για να έρθει στο τραπέζι μας, δεν έχει υποστεί μεθόδους τεχνητής ωρίμανσης, ούτε πολύπλοκές διαδικασίες παραγωγής. Άρα είναι και φθηνότερο! Δεν χρειάζονται ντομάτες και αγγουράκια το καταχείμωνο, ούτε μανταρίνια το καλοκαίρι. Κάθε πράγμα στον καιρό του.
– Όσο για τα ψάρια, αυτά που συνήθως σνομπάρουμε, γαύρος, σαρδέλα, κολιός, κλπ είναι τα πιο πλούσια σε πολυακόρεστα Ω3 και τα φθηνότερα.
– Και τέλος, προτιμώντας ελληνικά προϊόντα, υποστηρίζουμε την ελληνική παραγωγή συμβάλλοντας έτσι κατά το μερίδιο που μας αναλογεί στην αντιμετώπιση του ελλείμματος του ισοζυγίου.

Το μόνο που έμεινε για να ζήσουμε σύμφωνα με τα πρότυπα του “Μεσογειακού” τρόπου ζωής είναι η “σκληρή χειρονακτική εργασία”, γιατί ας μη κρυβόμαστε οι περισσότεροι/ες δεν χρειάζεται να ιδρώσουμε και πολύ κάθε μέρα. Αυτό μόνο με έναν τρόπο αναπληρώνεται. Γυμναστική, αθλητισμός, σωματική άσκηση. Και δε χρειάζονται ακριβές συνδρομές στα γυμναστήρια. Ένα ποδήλατο, ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια και φύγαμε… Τρέξτε, περπατήστε, ιδρώστε κουράστε λίγο το σώμα σας! Η αίσθηση ότι πετύχατε κάτι δύσκολο θα σας ικανοποιήσει αφάνταστα και θα αισθανθείτε όμορφα αμέσως. Μετά τις πρώτες φορές, το σώμα σας θα το ζητάει από μόνο του.

beat-tis-zois-w250Το internet είναι γεμάτο site με λεπτομέρειες για τη Μεσογειακή διατροφή και πως μπορεί κανείς να την ακολουθήσει (παρακάτω παραθέτουμε μερικά από αυτά), και η τηλεόραση γεμάτη celebrity chefs και εκπομπές με συνταγές. Και πάντα να θυμάστε να ανατρέχετε στις συνταγές της γιαγιάς. Σίγουρα κάτι παραπάνω ήξερε, γιατί η πείρα τη δίδαξε.

Να λοιπόν που η ανάγκη να ζήσουμε με λιγότερα, μας οδηγεί σε παλιότερες συνήθειες, δίνοντας διέξοδο και κατά κάποιο τρόπο διευκολύνοντας τη σκληρή μας καθημερινότητα, και δίνει σε όλους μία ευκαιρία. Σ’ εμάς να φάμε σωστά και υγιεινά υιοθετώντας έναν πιο δραστήριο και δημιουργικό τρόπο ζωής, και στους Έλληνες παραγωγούς τη ζήτηση για τα προϊόντα τους που τόσο χρειάζονται.

Και πάντα να θυμάστε ότι μόνο οι αισιόδοξοι πετυχαίνουν! Κανένας απαισιόδοξος άνθρωπος δεν πέτυχε ποτέ, τίποτα.

 

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE_%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE
http://en.wikipedia.org/wiki/Mediterranean_diet
http://www.arosis.gr/gr/Content/12/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AE-%CE%94%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE.html
http://www.patient.co.uk/health/how-to-follow-the-mediterranean-diet
https://plus.google.com/111217610130525889416/posts/2wADoVeFzzm
http://www.dietmet.gr/articles/diatrofi/237-mesogeiaki-diatrofi-kai-ygeia.html